การจัดหมวดหมู่ แม่แบบ และตัวอย่าง — ที่สมองของเราสามารถประมวลผลความรู้ได้อย่างไร
am
มิถุนายน 2021

การจัดหมวดหมู่ & ความรู้เชิงแนวคิด – วิดีโอสรุป

สำหรับบทความเต็มๆสามารถเลื่อนอ่านได้ข้างล่างนี้

ในหัวข้อที่สำหรับโพสต์นี้ คือ การให้ความรู้เชิงแนวคิด โดยเฉพาะอย่างยื่งในส่วนของเรื่อง ทำไมสมองของเรานั้นถึงสามารถที่จะจำแนกและมีการจดจำจัดเก็บความคิดอย่างไร จากคำถามดังกล่าว เราสามารถกำหนดในการจดจำในรูปแบบหมวดหมู่ได้อย่างไร ซึ่งเป็นประเด็นสำคัญที่สุดของการศึกษาเกี่ยวกับจิตวิทยาในด้านของความคิดในช่วง 50 ปีที่ผ่านมา

ในส่วนของการเริ่มต้นในลำดับแรก เราจะต้องจำกัดคำให้แน่ชัดก่อนสองถึงสามคำว่าเป็นคำที่สามารถใช้ร่วมกันได้:

  • “ความรู้เชิงแนวคิด” คืออะไร? — ความรู้เป็นสิ่งที่ช่วยทำให้มนุษย์นั้นสามารถรับรู้ได้ถึงสิ่งของ เหตุการณ์ และแนวคิดต่างๆที่เกิดขึ้นรอบๆตัวเรา และจากการคาดคะเนจนออกมาเป็นข้อสรุปเกี่ยวกับสิ่งเหล่านี้ คือ การที่เราจำกัดความว่าหมายที่ว่า
  • สำหรับวัตถุประสงค์ของเราในการกำหนด “แนวคิด” ในครั้งนี้ คือ การที่เราจะเป็นตัวแทนในการกำหนดทางจิตของกรณีหรือประเภท อาจจะกล่าวได้ถึงแนวคิดความแตกต่างระหว่างร้านอาหารไทย – จีน ซึ่งคำตอบสำหรับคำถามในข้อนี้คือ “ร้านอาหารไทย-จีนคืออะไร?

ในส่วนของการจำกัดคำและความหมายใหม่สำหรับในแนวคิดของเรานั้นสามารถที่จะพูดออกมาได้อย่างชัดเจนในการแบ่งหมวดหมู่ของการแบ่งร้านอาหารไทย-จีน ซึ่งการกำหนดแบ่งหมวดหมู่นี้สามารถเป็นตัวอย่างให้เรานั้นสามารถที่จะจินตนาการได้

เหตุใดหมวดหมู่จึงมีความสำคัญ

ก่อนเราจะไปไกลกันมากกว่านี้ เหตุผลที่สามารถทำให้สมเหตุสมผลในเชิงความคิดและการจัดหมวดหมู่ที่สำคัญนั้นมีประโยชน์มากหรือไม่ ? จากที่ได้กล่าวไว้ก่อนหน้านี้ – ในหมวดหมู่ที่สามารถทำให้เกิดประโยชน์ได้อย่างรวดเร็วบนแนวทางที่เราได้ทำความรู้จักเกี่ยวกับสิ่งที่อยู่รอบๆโลกตัวเราว่ามีกระบวนการทำงานอย่างไร ตัวอย่าง เช่น จากในช่วงเวลาที่ฉันได้เพิ่งแบ่งปันไป Chandrphen (https://www.tripadvisor.com/Restaurant_Review-g293916-d3709901-Reviews-Chandrphen_Restaurant-Bangkok.html) เป็นร้านอาหารไทย-จีน คุณสามารถดูได้ว่าเรื่องนี้มันสามารถพูดถึงเรื่องจริงที่เกิดขึ้นได้มากน้อยแค่ไหน เกี่ยวกับข้อมูลเมนู การตกแต่ง และราคา โดยที่เรานั้นไม่จำเป็นต้องเคยไปที่นั้นหรือได้ยินเกี่ยวกับมันมาก่อน

จากที่ได้รับข้อมูลทั้งหมดมาแล้ว การจัดหมวดหมู่สำหรับร้านอาหารไทย-จีน นั้นเราสามารถที่จะจัดเก็บข้อมูลทั้งหมดเหล่านี้ไว้ให้คุณได้เพื่อที่จะสามารถนำข้อมูลเหล่านี้ไปใช้กับแนวคิดใหม่ๆที่คุณกำลังนึกคิดหรือพบเจอ

การคิดอย่างมีวิจารณญาณนั้นเป็นเหตุเป็นผลนั้นสามารถทำให้รูปแบบความคิดที่ออกมานั้นประสบความสำเร็จและสามารถที่จะประมวลผลของการดำเนินการต่างๆได้อย่างมีประสิทธิภาพอย่างไร้ขีดจำกัด

ประวัติการจัดหมวดหมู่ — การจำกัดความ

การคิดเชิงหมวดหมู่ในรูปแบบแนวคิดของปรัชญาตะวันตก จุดเริ่มแรกของการเริ่มคิดปรัชญาจนมาถึงปัจจุบันนี้กระบวนการจัดการในรูปแบบหมวดหมู่นั้นเป็นที่เข้าใจตรงกันว่ามีการสร้างคำจำกัดที่เหมือนกัน เพื่อทดสอบว่าควรจะรวมคำนั้นมาไว้ในรูปแบบจำกัดความในรูปแบบหมวดหมู่หรือไม่ ซึ่งกระบวนการนี้เป็นกระบวนการที่เราได้เลือกใช้ในก่อนหน้านี้ในเพื่อวางคำศัพท์นั้นให้สามารถใช้ร่วมกันได้และสามารถกำหนดสิ่งที่อาจจะถือเป็นความรู้เชิงแนวคิดเช่นกันอีกด้วย

จากแนวคิดในขณะเดียวกันเราคิดว่าการจำกัดความของร้านอาหารไทย-จีน นั้นสามารถเลือกที่จะจัดหมวดหมู่ได้ตามทั่วไปไม่ใช่เป็นแค่เพียงร้านอาหารไทย-จีน

การจำกัดคำที่ล้มเหลว

ลุดวิก วิตเกนสไตน์ เป็นนักปรัชญาทางด้านภาษาศาสตร์ที่เป็นผู้ที่อยู่ในช่วงทศวรรษที่ 1950 ได้ตระหนักว่า แม้ว่าพวกเขาจะได้รับการเสนอยกย่องในความคิดแบบตะวันตก แต่การจำกัดคำนั้นก็ไม่มีประโยชน์มากกว่าเท่าที่เราคิดมากเท่าไรในการจัดหมวดหมู่ในสิ่งต่างๆ วิตเกนสไตน์ใช้เกมเป็นตัวอย่างในการอธิบายถึงการให้เห็นว่าการจำกัดคำและความนั้นสามารถใช้ไม่ได้ผลอย่างไร

ในขณะที่เราทุกคนนั้นรู้ถึงความหมายของคำว่าเกมอยู่แล้ว ว่าเกมนั้นหมายถึงอะไรจึงทำให้ไม่มีปัญหาในการแบ่งแยกเกมหมากรุก บาสเก็ตบอล และแองกรี้เบิร์ด ซึ่งการเขียนนิยามในการจำกัดคำทั้งหมดนั้น ของหมวดหมู่ทั้งสามนั้นสามารถทำที่จะได้อย่างง่ายดายนั้นแทบจะเป็นไปไม่ได้เลย คุณเชื่อหรือไม่? ไปข้างหน้าและพยายาม…

ความคล้ายคลึงในรูปแบบครอบครัว

วิตเกนสไตน์ ไม่พอใจอย่างยิ่งกับการพูดถึงความท้าทายนี้ที่เขาจะต้องแก้ปัญหาตามหลักการด้วยตัวของเขาเอง ซึ่งปัญหาที่ได้ถูกนำเสนอนั้นสามารถนำมาใช้งานได้อย่างจริงจัง จึงทำให้เกิดเป็นเรื่องที่น่าสนใจอย่างมาก – วิตเกนสไตน์ กล่าวว่าการจำกัดคำนั้นเป็นสิ่งที่ไม่จำเป็น แทนที่เราจะสร้างการจัดหมวดหมู่ตามกลุ่มและแยกสิ่งที่คล้ายกันออกมาและแก้ปัญหาตาหลักการเด้วยตัวเอง การแบ่งหมวดหมู่ตามสำหรับความคิด คือ การจัดกลุ่มของแนวคิดทั้งหมดที่ได้มีความคล้ายคลึงซึ่งกันและกัน โดยการใช้วิธีนี้ เป็นเรื่องอย่างง่ายดายมากที่จะสามารถทำให้เห็นได้อย่างชัดเจนเกี่ยวกับการจัดหมวดหมู่ในรูปแบบเกม ที่มีการแยกออกมาเป็นหมวดหมู่ออกมาแล้วทำการแก้ไขออกมาได้อย่างง่ายดาย ซึ่งแนวคิดนี้ยังสามารถระบุถึงความคล้ายคลึงเหมือนกันเหมือนกับรูปแบบเดิม ตลอดจนสามารถทำมันเป็นงานอดิเรกที่น่าสนุกสนานได้

คำนิยามที่เป็นต้นแบบ

ในปี 1970 ดร. เอเลนอร์ รอสช์ นักจิตวิทยาการรับรู้ ผู้บุกเบิกได้นำแนวคิดของ วิตเกนสไตน์ไปใช้ในอีกขั้นโดยการแนะนำแนวทางของเขาในการจัดหมวดหมู่ว่าไม่ได้เป็นเพียงแค่โครงสร้างทางหลักปรัชญาเพียงเท่านั้น แต่ยังเป็นรากฐานสำหรับวิธีที่ใช้สมองของเราในการประมวลผลของข้อมูลด้วย รอสซ์และเพื่อนร่วมงานได้ร่วมกันตั้งสมมติฐานในการจัดหมวดหมู่ในแนวคิดใหม่ที่สามารถเปรียบเทียบแนวคิดนั้นเหมือนกับสมองของเราในการจัดหมวดหมู่ ซึ่งจะขึ้นอยู่กับว่าแนวคิดที่คิดนั้นจะสอดคล้งอยู่กับต้นแบบนั้นเท่าใด

เมื่อเราพยายามที่จะพูดถึงร้านจันทรเพ็ญที่เป็นร้านอาหารไทย-จีน ซึ่งจะเกิดจากการวิเคราะห์ได้อย่างรวดเร็วว่าสิ่งที่เรารู้นั้นตรงกับร้านอาหารไทย-จีน ตามที่เรารู้จักอยู่แล้วหรือไม่

การตั้งคำถามที่ชัดเจนในการถามถึง แม่แบบที่ได้มีนั้นคืออะไร สามารถทำให้เรานั้นสามารถเริ่มต้นและระบุต้นได้อย่างไร

เฟอร์นิเจอร์เก้าอี้ราคาตัวละเท่าไหร่?

รอสซ์และทีมงานที่ได้ทำงานร่วมกันรู้สึกทึ่งกับคำถามนี้มาก จึงได้เริ่มทำการทดลองเพื่อทดสอบอย่างแม่นยำ พวกเขาได้เริ่มต้นด้วยการตรวจสอบโดยทั่วไปว่าในระดับ 1 ถึง 7 นั้น ผู้คนได้ให้คะแนนตามรายการของหมวดหมู่ของพวกเขา เราสามารถทำการทดลองทางความคิดเพื่อจำลองกระบวนการของมันได้แล้ว สิ่งนี้ คือ รายการทางแนวคิดที่คุณอาจจะพบได้ในร้านอาหาร:

  • เก้าอี้
  • โต๊ะ
  • กระจก
  • พัดลมเพดาน
  • ตู้กับข้าว

พวกเขาใช้เวลาในการเก็บคะแนนจากแต่ละรายการจาก 1 ถึง 7 ว่าเป็นในลักษณะทั่วไปของเฟอร์นิเจอร์ประเภทแบบไหน

จากการทดลองของรอสซ์ ได้เขียนแนวคิดในแต่ละรายการที่แสดงออกถึงคุณลักษณะที่จะทำให้คุณเชื่อได้ว่าสิ่งๆนี้จัดอยู่ในหมวดหมู่ของเฟอร์นิเจอร์

ต้นแบบเป็นตัวอย่างที่มีลักษณะร่วมกันมากที่สุด

เมื่อรอสซ์และทีมงานของเขา ได้เริ่มทำการทดลองในช่วงทศวรรษที่ 70 พวกเขาพบว่าแนวคิดตามต้นแบบ คือ การที่มีกลุ่มที่มีลักษณะใหญ่มากที่สุดกับรายการอื่นๆทั้งหมดในหมวดหมู่นี้ ในตัวอย่างของเรา ความแตกต่างน่าจะเป็นของเก้าอี้ สิ่งนี้อาจจะเป็นรายการที่มีลักษณะร่วมกับรายการอื่น ๆ ที่กว้างที่สุด

ต้นแบบเป็นตัวอย่างที่เร็วที่สุด

จากการศึกษาของรอสซ์ในความสนใจของนักจิตวิทยานั้นคือการที่จะทำให้เรานั้นรู้จักถึงการเติบโตของผลงาน และผลงาของเธอนั้นยังได้รับการติดตามโดย ดร.เอ็ดเวิร์ด สมิธ อีกด้วยเช่นกัน จากการทดลองของสมิธนั้นได้นำเสนอด้วยการรับสมัคร อาสาสมัคร ที่จัดเป็นประโยคในการสร้างแนวคิดว่าเป็นแนวคิดอีกประเภทหนึ่ง จากนั้นพวกเขาได้วัดผลลัพธ์ว่าได้ใช้เวลาทั้งหมดยาวนานแค่ไหน ถึงจะได้การตอบรับคำยืนยันกลับมา อาสาสมัครของเขาได้ยินประโยคเช่น “ตู้กับข้าวในครัวคือเฟอร์นิเจอร์” และพวกเขาจะต้องเริ่มกดปุ่มให้เร็วที่สุดเพื่อที่จะยืนยันให้รู้ว่าพวกเขานั้นเห็นด้วย สมิธได้ทำการทำนายและยืนยัน ว่าสิ่งของตามแบบต้นฉบับจะเป็นสิ่งของที่ให้เวลาตอบกลับสั้นที่สุด

นกคืออะไร?

ตามทฤษฎีฉบับรอสซ์นั้นสามารถนำมาใช้ได้ดีกับบางหมวดหมู่ แต่ไม่ใช่ทั้งหมด

ใช้เวลาสักครู่และนึกถึงต้นแบบของคุณสำหรับนก

เป็นไปได้ว่าภาพในใจของคุณเป็นสิ่งที่คล้ายกับนกพิราบหรือนกกิ้งโครง ตอนนี้ใช้เวลาสักครู่เพื่อพิจารณานกเพนกวินและนกกระจอกเทศ สิ่งเหล่านี้ไม่มีความคล้ายคลึงกับนกพิราบในระยะไกลที่สุด ในความเป็นจริงแล้ว เราสามารถที่จะโต้แย้งได้ว่าค้างคาวมีความคล้ายคลึงกับนกพิราบมากกว่าทั้งสองอย่าง แต่ในการจัดหมวดหมู่ของนกเพนกวินและนกกระจอกเทศนั้นเป็นนกได้อย่างง่ายดาย แต่ไม่ใช่ค้างคาว คำถามคือทำไมละ?

จากตัวอย่างที่เราเพิ่งได้ตรวจสอบมานั้นทำให้นักจิตวิทยานั้นได้รู้ถึงการคิดที่จะให้คำแนะนำแทนว่า การที่จะมีต้นแบบเดียวในแต่ละหมวดหมู่นั้นจริงๆ สมองของเรานั้นสามารถที่จะจดจำตัวอย่างได้หลากหลายและมีความยืดหยุ่นตามความาจำเป็น วิธีนี้ใช้ได้ผลดีกว่าสิ่งๆเดียว

การทดลองจากต้นแบบ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับหมวดหมู่ต่างๆ เช่น นก ที่มีลักษณะเฉพาะที่หลากหลายซึ่งไม่จำเป็นต้องใช้ร่วมกันโดยแนวคิดหมวดหมู่ทั้งหมด

การศึกษาล่าสุดจึงแนะนำให้เลือกที่จะใช้ทั้งตัวอย่างและแบบจำลองต้นแบบเมื่อจัดเป็นหมวดหมู่

หมวดหมู่ในสมอง

จากการศึกษาเกี่ยวกับการจัดหมวดหมู่ยังคงไม่ได้รับการแก้ไขและยังคงดำเนินการอยู่ อย่างไรก็ตาม ความพร้อมในใช้งานของ MRI นั้นจะสามารถใช้งานได้ร่วมกับเทคโนโลยีอื่น ๆ ที่ช่วยทำให้เรานั้นสามารถมองเข้าไปในกระบวนการทำทำงานของสมอง ซึ่งในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ก็ได้มีตัวช่วยแหล่งข้อมูลเชิงลึกจากนักวิทยาศาสตร์มาจุดประกายเป็นทฤษฎีใหม่ ๆ

ตัวอย่าง เช่น ตอนนี้เราได้เรียนรู้แล้วว่าลักษณะเฉพาะของโลกกายภาพที่ถูกเคลื่อนไหวนั้นสามารถทำให้ระบบประสาทเฉพาะเจาะจงทำงานได้ดีในลักษณะที่กำหนดขึ้น ตัวอย่างเช่น การมองที่มือของคุณ ในขณะที่มือของคุณกำลังเคลื่อนจากในด้านแนวนอนไปทางด้านขวาก่อนจะไปเริ่มต่อที่ทางด้านซ้ายและสุดท้ายต่อด้วยใบหน้าของคุณ ซึ่งจะเป็นการกระตุ้นเครือข่ายประสาทที่เชี่ยวชาญในการระบุการเคลื่อนไหวในแนวนอนนั้น เช่นเดียวกับเครือข่ายที่เชี่ยวชาญในการระบุโทนสีผิวของคุณ เป็นต้น จากหนึ่งในสมมติฐาน ในปัจจุบันนี้ได้มีความนิยมที่มากขึ้นในการชี้แนะให้เห็นว่าสมองของเรานั้นสามารถที่จะเข้าใจว่ามือของเราเป็นแนวคิดที่แสดงโดยผลรวมของรูปแบบที่เป็นไปได้ทั้งหมดของการยิงโครงระบบประสาทเทียมที่เคยถูกกระตุ้นโดยสิ่งเร้าที่มาจากมือของเรา มือของเราไม่ได้ถูกเก็บไว้ในสมองของเรา แต่ในเซลล์ประสาทหรือระบบประสาทโดยเฉพาะ ไม่สามารถที่จะเข้าใจได้อย่างง่ายดายว่าเป็นวัตถุชิ้นเดียว ซึ่งการเป็นตัวแทนในการจัดการและการที่สามารถจะมีประสบการณ์ที่เป็นไปได้ทั้งหมดจากมือของเรา นั้นจะถูกจัดเก็บและสะท้อนให้เห็นในกลุ่มดาวที่มีศักยภาพทั้งหมดของเซลล์ประสาทที่อาจจะตอบสนองต่อสิ่งเร้าที่มือของเราสร้างขึ้น

ซึ่งทฤษฎีเหล่านี้เป็นพื้นฐานที่ดีในการที่เราจะทำความเข้าใจได้ว่าเรานั้นสามารถที่จะขยายความเข้าใจเกี่ยวกับหมวดหมู่ตามสิ่งเร้าใหม่ ๆ ที่เราได้รับจากสภาพแวดล้อมของเราได้อย่างไร เนื่องจากจิตวิทยาในการรับรู้ถึงอิทธิพลส่วนใหญ่มาจากทฤษฎีวิทยาการคอมพิวเตอร์จึงยังไม่เป็นที่ไม่น่าแปลกใจมากหนักกับการเรียนรู้สมมติฐานที่มีความคล้ายคลึงกัน โดยเราจะสามารถเข้าใจได้ผ่านตัว AI ในการเรียนรู้ได้

โครงสร้างระบบประสาทเทียมที่มีประสิทธิภาพและความยืดหยุ่น

อาจจะมีคนถามว่าสิ่งใด คือ จุดประสงค์ของความซับซ้อนของสถาปัตยกรรมมที่น่าสนใจนี้ ทำไมสมองของเราจึงถูกสร้างขึ้นด้วยวิธีนี้? คำตอบ คือ การจัดเรียงนี้มีทั้งประสิทธิภาพและความยืดหยุ่น — โดยการที่แบ่งตามแนวคิดนี้สามารถแบ่งออกได้เป็นการรับรู้ถึงองค์ประกอบที่สามารถช่วยทำให้โครงสร้างระบบประสาทนั้นสามารถรับรู้ได้ถึงสิ่งที่กลับมาใช้ได้ใหม่รวมถึงประสบการณ์ทั้งหมด ซึ่งแน่นอนว่ามันประหยัดมากสำหรับนการเก็บข้อมูลรวมถึงประสบการณ์ นอกจากนี้ สถาปัตยกรรมในรูปแบบการกระจายยังสามารถช่วยทำให้สมองนั้นได้รับการกระทบกระเทือนเป็นอย่างมากอีกด้วย แต่ก็ยังคงสามารถที่จะทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพราะถึงแม้ว่าจะมีความเสียหายในระบบประสาทเทียมบางส่วน แต่ก็เหลือเส้นทางทางเลือกที่ทับซ้อน เพื่อลดโอกาสของการลบข้อมูลทั้งหมด

บทสรุป

จากการศึกษากระบวนการทำงานของระบบสมองนั้น เราสามารถที่จะเรียนรู้ จดจำ จัดระเบียบ และจัดเก็บข้อมูลได้นั้น จะยังคงดำเนินอยู่อย่างมาก และถึงแม้ว่ากระบวนการเหล่านี้จะไม่ชัดเจนเสมอไป แต่ก็ยังสามารถที่จะดูได้ว่าส่วนใหญ่นั้นมีผลจากการพัฒนาวิวัฒนาการอะไร ที่มีการจัดหา และมีการศึกษากระบวนการจดจำอย่างไรให้เข้าใจถึงร่างกายของมนุษย์ ก้อนไขมันหนัก 1.4 กก. เป็นก้อนไขมันที่เราทุกคนจะพกไว้และมันสามารถทำให้บรรลุผลสำเร็จได้เหนือกว่าทุกๆสื่งที่เราสร้างขึ้นเอง และถึงแม้ว่าการคาดการณ์ในแง่่ที่ดีที่สุดสำหรัความก้าวหน้าทางด้านวิทยาการทางคอมพิวเตอร์ก็สามารถทำให้เทียบได้ใกล้เคียงกับเครื่องจักรในหลายปีข้างหน้า

ในสิ่งที่มหัศจรรย์ของจักรวาลที่ได้มอสิ่งอันที่น่าทึ่งให้กับเราทุุกคนมัน คือ สมอง – เราทุกคนนั้นต่างจะเลือกที่จะเลือกใช้สมองในการที่จะทำอะไรนั้นเป็นสิ่งทีุ่ทกคนสามารถเลือกที่จะทำได้ตามใจตัวเอง…

ข่าวล่าสุด